Proteinen en Sport: Wat zijn JOUW feiten en fabels?

DIT ARTIKEL IS GEPLAATST OP: www.nanomineralen.nl

‘Ik sport en ik zorg goed voor mijn herstel, want ik neem een eiwitshake.’

Hoor jij het jezelf ook wel eens zeggen? En…klopt het?

Met name in de afgelopen zeven jaar zie en hoor ik steeds vaker van sporters dat zij het belang van proteïnen (ook wel eiwitten genoemd) hebben ontdekt. Fijn! Want proteïnen zijn belangrijke voedingsstoffen.

Tegelijkertijd zie ik ook veel mensen die de klok hebben horen luiden, maar niet weten waar de klepel hangt. Oftewel; ze doen maar wat! Training zit erop. Eiwitten worden in het lichaam gegoten. En klaar.

‘Waarom is dat een probleem?’, vraag je je misschien af.

Wat proteïne doet 

Laat ik voorop stellen dat de handeling (eiwitten aanvullen na een training) absoluut nuttig kan zijn. Eiwitten zijn namelijk essentiële micronutriënten die voorkomen in een organisme, zoals de mens, een dier of plant. Ze helpen bij allerlei processen in cellen waardoor het organisme kan leven. Eiwitten zijn ketens opgebouwd uit aminozuren. Je kan ze zien als bouwstenen die nodig zijn om allerlei weefsels in je lichaam te maken. Zo zijn ze bijvoorbeeld nodig bij de vorming van haren, botten, huid, en spierweefsel.

Tijdens sporten breng je (afhankelijk van de intensiteit van een training) schade aan in het lichaam. Dat is een natuurlijk proces en gebeurt eigenlijk de hele dag door bij verschillende activiteiten die je beleeft. Tijdens trainingen is de intensiteit alleen iets hoger. Dat betekent dat we ook iets meer intensiteit nodig hebben in ons herstel. In dat proces is het nuttigen van proteïnen waardevol en dat kan door middel van proteïne shakes (poeders). Een zeer populair product, zo blijkt ook uit de enorme hoeveelheid proteïne poeders die de afgelopen jaren zijn ontwikkeld door producenten.

Maar, iets klakkeloos aannemen en daar naar handelen, zonder vragen te stellen en te voelen of observeren wat er in joúw lichaam en geest gebeurt, is volgens mij een gemiste kans.

Het probleem zit hem dus niet zozeer in het toevoegen van eiwitten aan je (herstel)voeding. Maar in het onbewust handelen.

Ok, dat ga ik doen!

Dat ervaarde ik zelf ook toen ik twintig jaar geleden mijn eerste proteine shakes ging gebruiken. In die jaren was ik actief als professioneel 1500meter loopster en hoorde ik uit verschillende hoeken (trainers, sportdiëtisten, mede-atleten) dat het nemen van extra eiwitten na zware trainingen verstandig was. ‘Ok’, dacht ik, ‘dat ga ik dan doen’.

Ik kocht een eiwitpoeder van een sport-A-merk en schepte enthousiast het poeder in mijn bidons. Na de trainingen hoefde er alleen water bij, en klaar, dacht ik. Het voelde op dat moment voor mij alsof ik een grote stap had gemaakt in professionaliteit. Ik zorgde immers beter voor mijn lichaam, zo dacht ik.

Na een paar weken merkte ik op dat mijn lichaam voller werd. Tijdens testmomenten was er geen extra vet of spiermassa te meten. Toch was ik dikker. Ik had het gevoel alsof ik iets ‘vasthield’. Ik kreeg steeds meer het idee dat dit was gestart sinds het moment dat ik de proteïnen was gaan gebruiken. Toendertijd zeiden veel mensen met wie ik mijn idee deelde dat dit niet kon. Dat maakte me onzeker, en ik bleef doen wat ik deed: de desbetreffende proteïne nemen.

In de maanden die volgden bleef het gevoel van de proteïne-oorzaak terugkeren en ik ging op onderzoek uit. Ik ontdekte dat er verschillende soorten proteïne poeders waren. Dierlijke proteïne (op basis van lactose) en plantaardige bijvoorbeeld. Toen ik overstapte naar een plantaardige variant met zoveel mogelijk aminozuren, veranderde mijn lichaam binnen een week. De reactie was overduidelijk. Blijkbaar heette mijn lichaam die plantaardige proteïnen hartelijk welkom en nam alles op. Terwijl de proteïne die ik in eerste instantie had gekozen, niet volledig werd opgenomen en tevens andere reacties in mijn lichaam veroorzaakte.

Doordat ik eerlijk observeerde wat er met mijn lijf gebeurde, doordat ik durfde te voelen, mij (uiteindelijk) niet liet afleiden door de ideeën van anderen, en vertrouwde op mijn eigen gevoel en de signalen van mijn lichaam, ging ik experimenteren met nieuwe informatie. Dat leidde tot een fijne verandering. Een waardevolle les.

Vragen stellen:

Ik stimuleer mijzelf en andere mensen daarom heel graag om vragen te stellen. Vragen stellen maakt nieuwsgierig en zorgt bijna altijd voor ontwikkeling. Weet je waarom je doet wat je doet? Observeer je met regelmaat of jouw keuzes het gewenste effect hebben? En als dit niet zo is, wat kan je dan doen? Er is nooit slechts één weg. Ook niet in proteïne gebruik. Er is zoveel mogelijk!

Vraag jezelf daarom eens af: Doet de proteïne die jij neemt, ook daadwerkelijk wat jij wil dat het doet? Kan je voelen wat er in je lichaam gebeurt? En met jouw energie?

Vragen die je kunnen helpen om helder zicht te krijgen op jouw proteïne gebruik zijn bijvoorbeeld: 

• Waarom ben je ooit met extra proteïne intake begonnen? Wat wilde je ermee bereiken?
• Is bovengenoemd doel gelukt? En is dat helemaal naar wens? 
• Erken je het belang van de andere twee macronutriënten die essentieel zijn voor de mens, namelijk: koolhydraten en vetten? Wat voel je bij koolhydraten en vetten?

Voor veel mensen geldt dat zij hier een minder positieve associatie hebben, dan bij eiwitten. Check dat eens bij jezelf. En stel je vervolgens de vraag: Is dat terecht?

In de afgelopen decennia zijn zowel vetten als koolhydraten steeds vaker in een verdomhoekje terecht gekomen als gevolg van verschillende diëten en trends. Tijdenlang moesten we vooral ‘vetarm’, ‘light’ of ‘koolhydraatarm’ eten. Jouw lichaam kan optimaal functioneren zodra het alle macronutriënten tot zich krijgt. Sterker nog: Proteïnen werken pas optimaal zodra ze sámen gaan met koolhydraten en er op regelmatige basis ook verschillende soorten vetten in jouw lichaam komen. Het totaalpakket zorgt voor synergie. In een staat van synergie kan ons lichaam (en brein) optimaal functioneren, en dus ook herstellen.

• Wat voor soort proteïne neem je? Synthetisch of een natuurlijk product bijvoorbeeld.
• Uit welke voedingsbronnen komt jouw eiwitshake? Dierlijke bronnen zoals wei of caseïne bijvoorbeeld.Of plantaardig, zoals erwten, groene groenten, of hennepzaad bijvoorbeeld.
• Ken je het verschil in werking tussen de verschillende proteïne poeders? Langzaam of snel opneembaar bijvoorbeeld.
• Hoe functioneert jouw lichaam en brein op dit moment in jouw leven? Lichamen en levensfasen verschillen, waardoor ieder lijf anders reageert. Denk aan de verschillen als gevolg van gender, leeftijd, een zwangerschap, een stressvol levensjaar, een ontspannen levensfase, ziekte, enz..
• Welke eiwitbronnen gebruik je nog meer op een dag? Voedingsproducten zoals bonen, quinoa, hennepzaad, spirulina, groene groenten, maar ook eieren, kip of kalkoen kunnen waardevol zijn voor je eiwit intake. Stimuleer jezelf om in ‘echte’ voedingsproducten te denken, in plaats van poeders. Zo ken je de bronnen. De frequentie en het soort proteïnen die je op een dag tot je neemt, bepalen mede hoeveel je rondom je sportmomenten nodig hebt.
• Welke aminozuren zijn vertegenwoordigd in de proteïne die je neemt? Hoe meer aminozuren je binnen krijgt, hoe beter je lichaam zijn of haar werk kan doen. Let er dus op dat er zoveel mogelijk verschillende aminozuren zijn vertegenwoordigd in jouw voeding. Niet ieder eiwitpoeder bevat een volledig spectrum aan aminozuren. Haal de ontbrekende aminozuren dan uit andere voedingsbronnen, of maak een andere keuze in eiwitpoeder.
• Wat voor training doe je? En wat wil je met die training bereiken? Een duurtraining kent een ander herstel dan bijvoorbeeld een intervaltraining of krachttraining. Dat vraagt dus andere voeding.
• Wat wil je de dag erna doen? Als jij een dag later weer super scherp wil zijn voor een volgende training, een vlammende werkdag, of een wedstrijd, dan vraagt dat een snel en liefst volledig herstel. En dus veel aandacht voor je herstelvoeding waar proteïnen een belangrijke rol in spelen. Als je pas over drie dagen weer sport, kan je het lichaam meer tijd voor herstel gunnen.
• Maar ook (en dit vraagt je om heel eerlijk te zijn naar jezelf): Wat doe je nog meer voor je herstel? Als je een eiwitshake na een training neemt, maar vervolgens steevast laat gaat slapen en minder dan 8uur per nacht slaapt, kan je je afvragen of je je winst uit die eiwitshake gaat halen… Dat geldt natuurlijk ook voor wat je verder eet en drinkt. Of, voor hoe je je dag vormgeeft (propvol of afwisseling tussen inspannen en ontspannen). Maar ook je gedachten en emoties zijn heel bepalend voor je herstel en levensenergie.

Word je eigen expert!

Misschien merk je het al. Het gaat niet alléén om de keuze voor een proteïne shake. Het plaatje is groter. Het gaat om het waarnemen van wat er in jouw lichaam, geest, energie, en (sport)leven gebeurt als gevolg van de keuzes die je maakt. En als dat niet naar wens is, onderzoek dan hoe je dat kan veranderen.

Voelen, observeren, denken en vragen stellen zijn daarbij essentieel.

Leer hoe jouw lichaam reageert op het product, in plaats van alleen af te gaan op etiketten of informatie. En áls je lichaam anders reageert dan je wenst, vertróuw dan op de signalen die het geeft.

Met andere woorden; wordt je eigen expert! Wat zijn jouw feiten en fabels?

Wie ben ik?

Ik heet Marije Pieterse-te Raa en werk als Energiecoach in mijn bedrijf ReRunYourself. Daarnaast werk ik als leerkracht in het basisonderwijs. Mijn passie en specialisme ligt in het verbinden van psychologie, energie(werk), natuur en beweging. Jarenlang was ik actief als topsporter (1500m hardlopen). In die tijd vond ik het geweldig interessant om te leren hoe mijn lichaam en geest samen werkten. Na mijn topsportcarrière verbreedde ik mijn focus naar het hele leven. Als startend coach combineerde ik mijn achtergrond als gedragswetenschapper met fysieke beweging en training. In de jaren die volgden verdiepte ik me in de werking van energie, energiewerk en natuur. Tegenwoordig combineer ik deze gebieden in mijn werk als Energiecoach waarin ik samen met klanten toe werk naar hun gewenste verandering in energie, levenslust en vrijheid. Weten hoe je lichaam, geest en systeem samenwerken is enorm interessant. Je kan zoveel doen om jouw lijf, brein en energielichaam vóór je te laten werken.

Geschreven door Marije Pieterse-te Raa

LINK: https://www.nanomineralen.nl/proteinen-en-sport-wat-zijn-jouw-feiten-fabels/